Een Amerikaanse demonstratie tegen 'fracking', de wijze waarop schaliegas gewonnen wordt.
Een grote groep van vooraanstaande hoogleraren op het gebied van milieu en duurzaamheid spreekt zich vandaag scherp uit tegen de winning van het omstreden schaliegas in Nederland. In een petitie vergelijken zij de grootschalige Amerikaanse winning met de plannen in Europa. Ze stellen dat na een 'nuchtere afweging' van voor- en nadelen, de conclusie moet zijn dat schaliegas voor Nederland niet interessant is.
Het manifest dat vandaag in Trouw wordt gepresenteerd, is een initiatief van Jan Rotmans, hoogleraar duurzame transities aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Dat is mede ondertekend door 54 andere hoogleraren. Zij schrijven dat Nederland weliswaar al heel lang een gasland is, maar geen schaliegasland moet worden. In hun betoog verwijzen zij naar allerlei wetenschappelijke bronnen.
Winning in Europa lastiger dan in VS
De petitie verschijnt net vóór de publicatie van het onderzoek naar de effecten van schaliegasboringen dat minister Kamp (economische zaken) de Tweede Kamer heeft toegezegd. Dat moet voor 1 juli klaar zijn, waarna het uiterlijk eind augustus verschijnt. Hangende dit onderzoek mogen er in Nederland geen proefboringen plaatsvinden. Ook worden er geen opsporingsvergunningen verleend.
Het schaliegas zit in Europa veel dieper dan in de VS. De winning is ook veel lastiger dan van regulier aardgas, schrijven de kritische hoogleraren. Het kost veel energie om energie uit de grond te halen, dus is het energierendement laag. Bovendien zijn bij schaliegas veel boringen nodig op korte afstand van elkaar. Dat is lastig in Nederland, met zijn hoge bevolkings- en bebouwingsdichtheid, hoog ontwikkelde infrastructuur, drukke ondergrond en waterwinning.
Volgens de opstellers van de petitie zijn ook de geschatte voorraden schaliegas niet omvangrijk, en zijn die de afgelopen jaren fors naar beneden bijgesteld. Sprak men vijf jaar geleden nog van een omvang van enkele malen Slochteren, nu is dat afgezwakt tot 5 tot 10 procent van Slochteren. Deze hoeveelheid levert vijf jaar extra gas op, voor die periode een paar duizend banen en in totaal zo'n 20 tot 30 miljard euro. De ecologische schade kan echter oplopen tot een veelvoud van dit bedrag.
Grote boortorens van tientallen meters hoog
Schaliegaswinning is volgens de hoogleraren een zeer intensieve fossiele industrie: grote boortorens van tientallen meters hoog, vrachtauto's die af en aan rijden, productie die dag en nacht doorgaat, miljoenen kuubs water per bron en duizenden liters giftige chemicaliën per bron. De conclusie is dat Nederland heel veel extra moeite moet doen en grote ecologische risico's neemt om een betrekkelijk geringe hoeveelheid schaliegas te exploiteren. De kans dat schaliegas voor Nederland commercieel aantrekkelijk is, is klein.
Maria van der Hoeven, directeur van het Internationaal Energie-Agentschap (IEA), zegt vandaag in Trouw juist dat schaliegas een 'bondgenoot' kan zijn van schone energiebronnen als zon en wind. Zolang deze duurzame energiewinning door de technische en economische beperkingen ervan nog in de schaduw moet staan van de fossiele bronnen, is schaliegas volgens haar een relatief schone 'overgangsbrandstof'. "Vooral gas kan een brug vormen tussen de niet-schone energie van nu en de schonere energie van de toekomst", aldus CDA'er Van der Hoeven, die minister was in alle vier de kabinetten-Balkenende.
Bron: www.trouw.nl